Fizjoterapia po mastektomii – co warto wiedzieć?

Fizjoterapia po mastektomii to istotny element powrotu do zdrowia. Mastektomia to termin medyczny odnoszący się do chirurgicznego usunięcia jednej lub obu piersi, w całości lub częściowo. Często w przypadku nowotworów operacja obejmuje także usunięcie węzłów chłonnych znajdujących się pod pachami. Jest to bardzo poważna operacja, a rekonwalescencja obejmuje nie tylko gojenie się rany pooperacyjnej. Kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania po operacji jest jak najszybsze podjęcie fizjoterapii, która pozwoli uniknąć lub uporać się z różnego rodzaju powikłaniami i dolegliwościami pooperacyjnymi. W tym celu należy udać się do fizjoterapeuty, a najlepiej takiego, który jest również osteopatą. W czym fizjoterapeuta/osteopata może pomóc?

Fizjoterapia po mastektomii na obrzęk limfatyczny

Po operacji, nawet jeśli minęło od niej już sporo czasu, nadal może pojawiać się u ciebie obrzęk limfatyczny. „Szczególnie dokuczliwy jest on wtedy, gdy zostały usunięte węzły chłonne. Obserwuje się wówczas zwiększenie obwodu ręki w ciągu dnia lub podczas aktywności fizycznej, a nawet przy zwykłym funkcjonowaniu” – mówi Rafał Raczewski, fizjoterapeuta i osteopata.

Wyróżnione: Obrzęk limfatyczny – objawy:

Jeśli obserwujesz u siebie takie objawy jak:

• Powiększenie obwodu ręki,
• Ból, obrzmienie ręki,
• Obrzęk, który utrzymuje się nawet po naciśnięciu skóry,
• Uczucie napięcia skóry.

To oznacza, że dochodzi u Ciebie do obrzęku limfatycznego. W tym przypadku fizjoterapia i terapia osteopatyczna może przynieść ulgę!

Dlaczego po mastektomii tworzy się obrzęk limfatyczny?

Rolą węzłów chłonnych jest przyjmowanie limfy, czyli płynów ustrojowych i prowadzenie ich do głównych spływów czyli do tzw. kątów żylnych, które znajdują się w okolicy obojczyków. W przypadku usunięcia węzłów chłonnych, limfa musi znaleźć sobie okrężną drogę, wykorzystując w tym celu mniejsze naczynia, co prowadzi do obrzęków i zastojów. Rolą fizjoterapeuty i osteopaty jest praca z tkankami mająca na celu udrożnienie naczyń i usunięcie powstałych obrzęków. Niestety, ale problem ten może nawracać, dlatego czasami potrzebne są regularne zabiegi. Jednak dobrze przeprowadzona terapia przyniesie ci ulgę i poprawi funkcjonowanie ręki.

Blizna i fizjoterapia po mastektomii

Mastektomia jest operacją po której zostaje rozległa blizna. Jest ona często powodem licznych dolegliwości, takich jak na przykład:

• Ograniczenie ruchomości ręki,
• Ciągnięcie w obrębie blizny,
• Bóle w obrębie szyi, barków, powstałe na skutek chęci chronienia miejsca po operacji.

„Praca z blizną jest jednym z podstawowych elementów fizjoterapii po mastektomii. Blizna powoduje dolegliwości, ponieważ tkanka bliznowata jest zbudowana z innego typu kolagenu. Jest on znacznie mniej podatny na obciążanie i rozciąganie, przez to tkanka nie jest elastyczna. Pacjentki często skarżą się na znaczne ograniczenie ruchomości ręki i ciągnięcie w obrębie blizny. Na szczęście tutaj bardzo skuteczna jest odpowiednio wcześnie podjęta fizjoterapia oraz terapia osteopatyczna.” – mówi Rafał Raczewski, fizjoterapeuta i osteopata. Pamiętaj, że proces przebudowy blizny trwa kilka, a czasami nawet kilkanaście miesięcy. Podczas terapii sprawdzana i przywracana jest ruchomość i elastyczność tkanek, a także ruch płynów i limfy wokół. Pamiętaj, że im wcześniej zjawisz się u fizjoterapeuty i osteopaty, tym więcej będzie miał on możliwości jej uelastycznienia. Nawet jeśli od operacji nie minęło dużo czasu, nie musisz obawiać się wizyty u terapeuty. Ze świeżą blizną pooperacyjną także można pracować – nawet jeśli nie bezpośrednio na niej, to w najbliższych okolicach. Dodatkowo terapeuta pokaże ci, w jaki sposób sama możesz wpływać na bliznę i ją mobilizować, aby uzyskać maksymalną elastyczność i poprawić jakość tkanki bliznowatej.

Z gabinetu osteopaty – przypadek pacjentki

Do mojego gabinetu zgłosiła się 50-letnia nauczycielka miesiąc po usunięciu piersi z powodu nowotworu. Skarżyła się na problem z ograniczoną ruchomością i osłabieniem ręki. Pacjentka nie mogła unosić rąk nad głowę, co utrudniało np. mycie włosów lub sięganie po przedmioty z wyższych półek. W trakcie terapii skupiłem się na poprawie funkcjonowania ręki oraz poprawie kondycji organizmu po operacji.

• Na pierwszej wizycie pracowałem z blizną po operacji, ręką, klatką piersiową i szyją. Na końcu spotkania pacjentka mogła podnieść całkowicie rękę do przodem góry, kiedy podnosiła bokiem pojawiało się nieprzyjemne ciągnięcie. Dodatkowo poprawiła się sylwetka (pacjentka mogła się całkowicie wyprostować).
• Na drugiej wizycie pracowałem ze stawami łączącymi żebra z mostkiem i kręgosłupa oraz układem limfatycznym. W efekcie wróciła siła w ręce i pacjentka nie odczuwała żadnego dyskomfortu przy jej unoszeniu.

Stara blizna po mastektomii – rehabilitacja i fizjoterapia

Jak już zostało napisane, najlepsze efekty osiąga się pracując ze świeżą blizną. Jednak wiele pacjentek, które przeszły operacje kilka, a nawet kilkanaście czy kilkadziesiąt lat temu także skarży się na dolegliwości z nią związane. W ich przypadku także sprawdzi się fizjoterapia po mastektomii, ponieważ fizjoterapeuta i osteopata mogą pracować także ze starą blizną i starać się poprawić jej elastyczność. Dodatkowo zadbają także o redukcję napięć powstałych przez te lata w jej obrębie. Takie działania pozwalają zmniejszyć dolegliwości bólowe oraz poprawiają jakość życia po mastektomii. Wyróżnione: Pamiętaj, że na fizjoterapię po mastektomii nigdy nie jest za późno! Nawet ze starą blizną można zrobić wiele, żeby poprawić komfort życia.

Fizjoterapia po mastektomii a redukcja bólu

Praca z pacjentką po mastektomii nie polega wyłącznie na terapii blizny czy okolic. Mastektomia, jak każda poważna operacja powoduje szereg zmian w ciele.

• Tkanki są podrażnione, drażliwe,
• Przerwane zostają nerwy,
• Pojawiają się napięcia wynikające z przyjmowania postawy chroniącej miejsce po operacji.

Może to powodować u ciebie dolegliwości bólowe, które, nieleczone, nabiorą przewlekłego charakteru.

Co to jest postawa chroniąca? Nawet jeśli tego nie czujesz to nieświadomie chronisz miejsce po operacji. Powoduje to przesunięcie i obniżenie się barku (lub barków) do przodu oraz napięcie mięśni szkieletowych. Jest to odruch, nad którym trudno zapanować, a może on powodować dolegliwości bólowe i napięciowe w obrębie szyi, pleców, rąk. Dodatkowo  długotrwałe napięcie przyczynia się do powstawania między innymi bólów migrenowych, problemów ze snem i może znacznie obniżyć komfort życia.

Na skutek utrwalania się złej postawy może dojść do kompresji nerwów i naczyń. Jeśli pomiędzy różnymi strukturami np. mięśniowo–powięziowymi lub kostnymi przebiega nerw to sztywność i napięcie powodują jego uciskanie i ból. Co może poradzić na to fizjoterapeuta i osteopata?  

Kiedy i gdzie zgłosić się na rehabilitację po mastektomii?

Na fizjoterapię po mastektomii można zgłosić się już bezpośrednio po operacji. Nie ma jednak terminu ostatecznego, po którym nie warto już szukać pomocy. Nawet jeśli od twojej operacji minęło wiele lat możesz zgłosić się do nas, a nasz fizjoterapeuta i osteopata wybierze najlepszą dla ciebie formę terapii. Co może zrobić dla ciebie fizjoterapeuta i osteopata Rafał Raczewski?

• Usunięcie napięć bądź wzorców napięć, które najbardziej wpływają na Twoje zdrowie.
• Praca z blizną oraz jej okolicami, czyli tkankami będącymi pod jej wpływem (np. powięź piersiowa) w celu przywrócenia ruchomości i siły ręki.
• Terapia obrzęków limfatycznych po usunięciu węzłów chłonnych, drenaż, praca z głównymi pniami limfatycznymi w celu usunięcia zastojów.

 

Jeśli masz jakiekolwiek pytania – zadzwoń. 

    Rafał Raczewski to osteopata i magister fizjoterapii, właściciel FOR Clinic w Poznaniu. Posiada doświadczenie w pracy z pacjentami z różnymi schorzeniami – od bólów mięśniowych przez problemy z układem pokarmowym aż po choroby przewlekłe. Ukończył kilkadziesiąt szkoleń z zakresu pracy z narządami wewnętrznymi, płynami, układem nerwowym, naczyniowym, psychosomatyką, endokrynologią i immunologią.